Haven Gent: de grootste droogbulkhaven van België

Reeks: Logistieke hotspots in de Benelux

Gent is meer dan alleen maar een nieuw circulatieplan, de Gentse feesten of de zesdaagse. Onlangs nog werd bekend dat 2016 voor de haven van Gent het beste jaar ooit was. In totaal werd er 51 miljoen ton watergebonden goederenoverslag genoteerd, 9,8% meer dan in 2015. Maar liefst 29,1 miljoen ton daarvan viel onder de noemer zeevaart, een record. Daarnaast boekte Gent ook opnieuw ongeziene cijfers inzake de overslag van conventioneel stukgoed én registreerde het een record volume vloeibare bulk. Gent zag zo opnieuw zijn positie als bulkhaven én grootste drogebulkhaven van het land bevestigd. Wat zijn zoal de troeven van deze logistieke hotspot?

Het Gentse Havenhuis

Ligging

Het havenbedrijf zet sowieso al hard in op distributie. Op de bedrijventerreinen rondom de haven zijn er heel wat logistieke dienstverleners gelegen. De haven is multimodaal, alle kaaien zijn uitgerust met spoorvoorziening. Het spoornetwerk ligt dankzij het station van Gent-Dampoort op een boogscheut. Gent vormt een kruispunt voor de binnenvaart van Nederland, Duitsland en Frankrijk en is rechtstreeks verbonden met de Noordzee via het Kanaal Gent-Terneuzen. En ook het wegennetwerk is sluitend: de haven is perfect ontsloten met onder meer de ovale ‘Hollandse’ op- en afrittencomplexen naar de R4 West en Oost, de ring rond Gent. Dit vergemakkelijkt het verkeer naar de logistieke bedrijventerreinen door de afwezigheid van verkeerslichten.

Infrastructuur

Er is in Gent nog steeds heel wat maritieme grond ter beschikking. In 2010 werd er rond het Kluizendok 400 ha grond ontwikkeld. Daarvan is momenteel reeds 100 ha ingepalmd, wat betekent dat er nog altijd 300 ha beschikbaar is. De nutsvoorzieningen zijn alvast aangelegd. Ook WDP heeft hier geïnvesteerd in een nieuwe logistieke trekpleister. Vlak aan een ovalen oprit, met een extra spoorlijn aan het distributiecentrum. Daarnaast zijn er nog stukken maritieme en ambachtelijke grond fragmentarisch beschikbaar op de bedrijventerreinen van de private ontwikkelaar G2I. In 2016 gaf het Havenbedrijf Gent nog 27 ha grond uit waarop bedrijven konden investeren en activiteiten ontwikkelen.

Grote distributiecentra

WDP is niet de enige grote speler die gekozen heeft voor een aanwezigheid in de haven van Gent. Zo zitten er heel wat toeleveranciers van Volvo Cars. DSV en andere grote 3PL’s hebben er belangrijke filialen. Ook Honda zit er met een distributiecentrum. Alle motoren, moto’s, grasmachines en autobenodigdheden bestemd voor de markt in Europa, het Midden-Oosten en Noord-Amerika passeren door de haven van Gent. De belangrijkste handelspartners van de haven waren in 2016 trouwens Canada, Rusland en Brazilië. Ook met Zweden, China en Groot-Brittannië werd afgelopen jaar vlot handel gedreven.

Focus op bulk

Met de havens van Antwerpen en Zeebrugge om de hoek zou men denken dat de concurrentie bikkelhard is. Maar dat valt wel mee. Ieder heeft zijn eigen specialisatie. Zeebrugge is de auto- en LNG haven. Antwerpen is dan weer de grootste containerhaven, terwijl er in Gent maar pakweg 100.000 containers per jaar passeren. Maar Gent is door zijn traditie als industriële stad een bulkhaven en de grootste droogbulkhaven van België. In 2016 kwam er maar liefst 17,7 miljoen ton droge bulk binnen in de haven. Hiermee neemt het 61% van het volume via zeevaart in. Ook de vloeibare bulk zit trouwens in de lift, met een verdubbeling van het tonnage tot 5,5 miljoen ton in 2016.

De toekomst

Het havengebied is juridisch omschreven. Dat betekent dat de haven enkel kan worden ontwikkeld binnen de vooropgelegde contouren. De maritieme grond is schaars, maar de 300 ha die nog ter beschikking zijn zullen niet op vijf jaar worden gevuld. Daarnaast zal in de toekomst ook de invulling van de gronden worden geoptimaliseerd zodat er meer maritieme activiteiten mogelijk worden. Zo wil de haven van Gent op termijn tot 20% meer activiteit in het oudste deel van de haven. En ook aan de bereikbaarheid wordt verder gewerkt: in het najaar wordt de eerste spade in de grond gestoken voor de bouw van de nieuwe sluis in Terneuzen. De toekomst voor de haven van Gent is dus verzekerd.